Ignacy Teodor Bogdan Jański (1807-1840) – założyciel

Urodził się w Lisowie koło Grójca, 26 marca 1807 roku. Jego rodzicami byli: Piotr Jański i Agnieszka Hryniewicka. Najwcześniejsze lata swego życia spędził Teodor w majątku Pękowo, który dzierżawili rodzice. Ze względu na nieobecność ojca, biorącego udział w wojnach napoleońskich oraz trudne obowiązki w gospodarstwie. W 1813 roku Jański rozpoczął edukację w szkole w Pułtusku. Wkrótce matka przenosi się do Pułtuska. W 1815 roku Bogdan kontynuował naukę w szkole Ojców Benedyktynów w Pułtusku. W trzy lata później, po powrocie ojca z wyprawy na Moskwę i separacji rodziców, mając zaledwie 11 lat musiał zaopiekować się młodszym rodzeństwem. Zajął się udzielaniem korepetycji, aby utrzymać siebie i swych braci. W roku 1822 ukończył szkołę średnią i tego samego roku został nauczycielem pomocniczym szkoły Ojców Benedyktynów.

Praca młodego Jańskiego trwała jednak bardzo krótko. Brak oporów wobec wpływowych kolegów spowodował u Teodora bunt przeciw wartościom religijnym, a w konsekwencji podjęcie decyzji o przerwaniu pracy. Zdecydował się na przeprowadzkę do Warszawy, gdzie podjął studia ekonomiczne na Królewsko-Warszawskim Uniwersytecie.

Obawy, które skreśliła matka w liście przed odjazdem na studia spełniły się, gdy Bogdan poznał w Warszawie Leopolda Bronisza, z którym również zamieszkał. Bronisz wprowadził Jańskiego w świat przeżyć czysto materialnych. Z jego powodu Jański zaczął czytać dzieła greckiego filozofa Arystypa, który negował istnienie duszy ludzkiej. W atmosferze narastającego materializmu Bogdan Jański ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji w 1827 roku, uzyskując stopień magistra prawa i ekonomii. Wkrótce w wyniku konkursu na profesora nauk handlowych formującej się Politechniki Warszawskiej, otrzymał w 1828 roku stypendium na studia zagraniczne.

Jeszcze przed wyjazdem Bogdan podjął nagłą decyzję o poślubieniu Aleksandry Zawadzkiej. Panna Zawadzka, przyjaciółka z lat dzieciństwa, była bowiem w ciąży, a ojciec dziecka nie chciał jej poślubić.

Po przybyciu do stolicy Francji rozpoczął uczęszczać na wykłady do l?Ecole Spéciale de Commerce et d?Industrie. W 1830 roku Bogdan przyłączył się do ruchu saint-simonistycznego i zaczął pisać artykuły do ich pisma ?Le Globe?. Jego zachwyt społecznymi poglądami saint-simonistów trwał osiemnaście miesięcy. W tym czasie pół roku przebywał w Londynie, gdzie próbował apostołować na rzecz ruchu, nakłaniając do niego ekonomistów angielskich (m. in. Roberta Owena i John?a Stuart?a Milla).

W 1831 roku Jański rozstał się z ruchem, ale jego poszukiwania prawdziwych poglądów trwały. Zaczął się intelektualny proces jego nawrócenia (1832 rok).
Ku pomocy przybył mu sam Adam Mickiewicz, z którym redagował ?Pielgrzyma Polskiego? oraz francuscy reformatorzy Kościoła, księża: Philippe Gerbet, Felicite Robert Lamennais i Jean Baptiste Lacordaire oraz hr. Charles do Montalembert. Sakramentalny etap powrotu do Kościoła nastąpił w przełomie lat 1834-1835. Bogdan Jański z mozołem przygotowywał się do spowiedzi generalnej, którą odbył w pięciu etapach. Spowiedź Bogdana trwała 48 dni. Na spowiedź udawał się do miejscowości podparyskiej Saint Mande, do księdza Jana Baptysty Chausette. Rachunek sumienia, jaki sporządził w swym intymnym dzienniczku jest bardzo szczegółowy.

Tuż po nawróceniu Jański stworzył w Paryżu tzw. ?Domek? (1836), który stał się początkiem późniejszego Zgromadzenia Zmartwychwstańców. Pozostawił też po sobie dwóch uczniów: Piotra Semenenkę i Hieronima Kajsiewicza, którzy dokończyli dzieła założenia ?nowego zakonu?.

Niedługo Bogdan Jański cieszył się swym nawróceniem, tym bardziej zaś dziełem, które stworzył. Zaledwie pięć lat przeżył od swego powrotu na łono wiary i Kościoła. Bogdan Jański zmarł wśród braci ze wspólnoty w Rzymie, 2 lipca 1840 roku. Cztery lata wystarczyły jednak, aby jego wcielone w życie idee rozrosły się i umocniły nie tylko w Paryżu.

Józef Hieronim Kajsiewicz (1812-1873) – współzałożyciel

Pochodził ze Żmudzi, z rodziny drobnoszlacheckiej. Uczył się u pijarów, potem w szkole publicznej w Sejnach. W 1829 r. wstąpił na wydział prawa i administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Już wówczas interesował się literaturą, chodził na wykłady Brodzińskiego i Osińskiego. W ?Dekameronie Polskim? (1830, t. 2. nr 14?15) ogłosił powieść Uwiedziona małżonka. W pierwszą noc powstania listopadowego wziął udział w walkach na ulicy Długiej koło Arsenału. Wal?czył w korpusie gen.

Dwernickiego pod Stoczkiem oraz Nową Wsią, gdzie odniósł ciężkie rany. Wzięty do niewoli, został z niej odbity. Walczył nadal aż do upadku po-wstania. Przebywał na emigracji we Francji, początkowo w Strasburgu na wydziale pra?wa, w końcu zatrzymał się w zakładzie Besançon. Wybrany 20 marca 1832 na sekretarza rady zakładu, jako jej delegat jeździł do Paryża do Komitetu Narodowego Lelewela. Głosił wówczas radykalne poglądy społeczno?polityczne. Pracował jako robotnik fizyczny, obok tego pisał poezje. Zebrane razem, wydał pt. Sonety (Paris 1833). Jeden z tych utworów zaadresował Do robotników paryskich. W lipcu 1833 został wydalony z Paryża za związki z republikańskim Stowarzyszeniem Praw Człowieka.

Zamieszkał w Nogent nad Marną, potem w Angers. W 1835 r. za zgodą władz francuskich ponownie zatrzymał się w Paryżu. Należał do najbliższego kręgu przyjaciół Bogdana Jańskiego. W lutym 1836 zamieszkał w jego Domku, potem w Coll?ge Stanislas, sposobiąc się wraz z Piotrem Semenenką do stanu kapłańskiego. W następnym roku wraz z Semenenką wyprawił się dzięki pomocy Starszego Brata Jańskiego do Rzymu na dalsze studia teologiczne. Był ptzy śmierci Jańskiego. W 1841 r. przyjął święcenia kapłańskie. W następnym roku Semenenko i Kajsiewicz uzyskali zatwierdzenie kościelne swej reguły zakonnej i pod nazwą Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańkiego rozpoczęli działalność duszpasterską na wielką skalę. Kajsiewicz wyprawił się do Paryża, by zwalczać towianizm. Wygłaszał w kościele Św. Rocha kazania, które przyniosły mu sławę znakomitego kaznodziei. Jeździł w misji do Belgii, Anglii, Irlandii i Niemiec.

Był w Poznańskiem i Krakowskiem, ścigany przez władze austriackie. Stawał się coraz bardziej ultramontanistą, co więcej, potępiał udział Polaków w Wiośnie Ludów. W 1845 r. objął urząd przełożonego zgromadzenia, ale w 1847 przekazał go ks. Hubemu. W 1854 r. został ponownie wybrany na generała zakonu i piastował tę funkcję aż do śmierci. W 1861 r. odbył podróż misyjną do Bułgarii. Przeciwny polskim zrywom powstańczym, wystąpił ze słynnym listem otwartym (z 22 stycznia 1863) Do braci księży grzesznie spiskujących i do braci szlachty niemądrze umiarkowanej. Za ten list Rząd Narodowy potępił Kajsiewicza, oskarżając go o zdradę. Nie zmieniając swych przekonań, nadal pracował z energią nad zorganizowaniem Kolegium Polskiego w Rzymie (w myśl idei Bogdana Jańskiego). Jako przełożony zgromadzenia zwiedzał parafie polskie w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej i Południowej. Ponownie odwiedził Galicję i Bułgarię. Jako pisarz upodobał sobie najbardziej kazania i listy.

W Berlinie w l. 1870?72 wydał własnym nakładem Pisma w trzech tomach, w tym Pamiętnik o początkach Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego. W 1836 r. wydał jeszcze drugą swą powieść: Nunc dimittis, Domine. ? Zmarł nagle przy fontannie di Trevi w Rzymie.

Piotr Semenenko lub Semeneńko (1814-1886) – współzałożyciel

Urodził się koło Tykocina; jego ojciec, oficer i urzędnik rosyjski, pochodził z polskiej szlachty osiadłej na Białorusi. W 1830 r. Piotr zapisał się na Uniwersytet Wileński. Uczestniczył w powstaniu listopadowym jako podchorąży artylerii pieszej. Po upadku powstania przeszedł z korpusem Antoniego Giełguda do Prus, gdzie pod wpływem lektur i otoczenia utracił wiarę. Udał się do Francji i przebywał w zakładach w Besançon i Châteauroux (Levroux). Należał wówczas do radykalnego odłamu demokratycznego emigracji.

Był publicystą ?Postępu?, organu sekcji centralnej Towarzystwa Demokratycznego, które założył Jan Ne?pomucen Janowski, a współzałożycielami byli Semenenko i Henryk Gracch Piotr Nie?węgłowski (sekretarzem był Karol Kaczanowski). Po szóstym numerze ?Postępu? Semenenko wystąpił z redakcji (na jego miejsce wszedł Jan Czyński). Ścigany przez policję francuską schronił się w Paryżu. Tu w 1835 r. natknął się na Jańskiego, który zaopiekował się nim, okazał mu pomoc materialną, a przede wszystkim moralnoreligijną, dzięki czemu Semenenko z ateisty stał się człowiekiem wierzącym. Przebywał w Domku Jańskiego od jego powstania.

Studiował teologię w Coll?ge Stanislas w Paryżu; studia teologiczne kontynuował od 1837 r. w Rzymie aż do otrzymania święceń kapłańskich (5 grudnia 1841). Po śmierci Jańskiego został wybrany na przełożonego formującego się dopiero zgromadzenia, które statut Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego otrzymało w 1842 r. przy wybitnym współudziale ks. Hieronima Kajsiewicza. W tym samym roku Semenenko przebywał również w Paryżu, gdzie słowem i piórem zwalczał towianizm. Na skutek pomówień został w 1845 r. pozbawiony przez współbraci urzędu przełożonego. W 1847 r. przebywał w Tunisie. Powrócił do Rzymu i tu przyczynił się do powstania w 1866 r. Collegium Polonicum, którego został rektorem. Cieszył się zaufaniem Stolicy Apostolskiej.

Po śmierci Kajsiewicza został przełożonym Zgromadzenia. Był pisarzem religijnym, autorem Mistyki, dzieła na owe czasy nowatorskiego (tomizm), kaznodzieją, apostołem i współtwórcą żeńskiego zakonu sióstr zmartwychwstanek. Autor nie wydanego dotychczas w całości Dziennika, pisanego w l. 1851?86.